België,  Op stap voor 1 dag

De Wijngaardbergwandeling van Wezemaal

Naast leuke plekjes ontdekken, hebben we nog een andere passie, nl. wijn. Deze wandeling is dus op ons lijf geschreven.

Ben je net als ons benieuwd wat ons eigen land zoal te bieden heeft op wijnvlak? Schrik je niet terug voor een pittige wandeling? Dan raad ik je aan om verder te lezen en jouw wandelschoenen alvast klaar te zetten voor je volgend uitstapje richting het Hageland!

Deze wandeling is 7,5 km lang en bevat enkele klimmetjes, maar is zeker niet onoverkomelijk. Wel af te raden met buggy’s of andere wandelwagens. Op de Wijngaardberg zijn een aantal rustplaatsen voorzien met banken waar je kan genieten van het mooie uitzicht al dan niet met picknick.

De route is makkelijk te volgen via volgende wandelknooppunten: 6-604-62-63-65-74-64-61-605-6.

Als je op onderstaande linkt klikt, krijg je een mooie overzichtskaart:

Wijngaardbergwandeling [PDF, 1 blz, 2,07 MB (toerismevlaamsbrabant.be)


Bezoekerscentrum van de Hagelandse wijn

Het begin van de wandeling neemt je mee door het dorp van Wezemaal. Bij het startpunt, bots je meteen al op het bezoekerscentrum van de Hagelandse wijn dat gevestigd is in een mooi pand. Helaas zijn we hier niet binnen geweest, maar lijkt me zeker een bezoekje waard. Volgens de website van Vlaams-Brabant kom je hier nog meer te weten over de streek zelf en is er de mogelijkheid om de Hagelandse wijn te proeven! Voor meer info, klik door naar:

Bezoekerscentrum van de Hagelandse Wijn (toerismevlaamsbrabant.be)

Sint-Martinuskerk

Vervolgens loop je langs de kerk van Wezemaal. Zoals je kan zien is deze kerk opgetrokken uit verschillende bouwmaterialen. De donkere steen is ijzerzandsteen, typisch voor deze streek. Onderweg zal je nog resten kunnen zien van enkele ijzerzandsteengroeves op de Wijngaardberg waar deze grondstof werd ontgonnen. De witte steen is witte kalkzandsteen en makkelijker te bewerken.

Norbertijnenpastorie

Als je jezelf omdraait, zie je de Norbertijnenpastorie uit de 17e eeuw. Hier is eveneens gebruik gemaakt van ijzerzandsteen. Deze pastorie werd gebouwd in opdracht van de Abdij van Averbode en is de oudste van de nog bestaande pastorieën van de Norbertijnen.

Nog een leuk weetje: in de tuin bevindt zich een stek van de oudste wijnstok ter wereld en deze komt uit Slovenië (Maribor).

Onderweg kom je langs interessante plaatsen zoals het Oorlogsmonument van Wezemaal en de Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Bijstand.

Wijngaardberg

Daarna begint het echte werk. Nadat je het rode infobord over de Wijngaardberg bent gepasseerd, mag je hem ook beklimmen. Het hoogste punt ligt op 72 meter hoogte. Onderweg naar de top, zal je resten zien van de voormalige ijzerzandsteengroeves en ook de eerste wijnstokken.

De Wijngaardberg is een van de laatste onaangetaste getuigenheuvels van het Hageland. De getuigenheuvels zijn ontstaan door de Diestiaanzee die 8 miljoen jaar geleden nog tot hier kwam. Vandaar dat de getuigenheuvels soms ook Diestiaanheuvels worden genoemd. Na de terugtrekking van deze zee, bleven er zandbanken over. Zodra de zandbank in contact kwam met de lucht, oxideerde het ijzer en klitte het zand samen tot de roestbruine ijzerzandsteen die dus gebruikt werd in de opbouw van talloze gebouwen hier in de streek.

In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, werd er op de Wijngaardberg niet altijd aan wijnteelt gedaan. En je zal ook merken dat je niet alleen wijnstokken op je weg zal tegenkomen, maar ook fruitboomgaarden.

Er worden pas sinds de 12e eeuw druiven geteeld in het Hageland. Meestal om miswijn mee te maken en de wijngaarden bevonden zich in de tuinen van de abdijen zelf. Er was dus nog geen sprake van activiteit op de Wijngaardberg. Het is pas in 1813 dat J.F. Audoor de toestemming krijgt van de Hertog d’Ursel om hier een wijngaard aan te leggen op de zuidhelling. Het is ook pas sinds die tijd dat de berg zijn huidige naam krijgt. Lang heeft het echter niet geduurd, want na het overlijden van Audoor in 1835 werden alle activiteiten in de wijngaard stop gezet. De wijnstokken werden verkocht aan de Abdij van Westmalle.

Na het sluiten van de wijngaard, werd er plaats gemaakt voor perziken-en pruimenbomen. Door de toenemende, internationale concurrentie werd ook dit verhaal geen succes. Momenteel worden er vooral appels en peren gekweekt en is de wijnbouw terug op gang gekomen. Dit laatste is weliswaar op vrijwillige basis om het toerisme te bevorderen. Dit gebeurt door de VZW ‘de Steenen Muur’, die gezorgd heeft voor de heraanleg van de wijngaarden op de Wijngaardberg.

De Wijnmuur

Eenmaal boven aangekomen, zien we de Wijnmuur verschijnen. Dit vormt ook een hoogtepunt op deze wandeling. De Wijnmuur is beschermd Vlaams onroerend erfgoed. Het bouwwerk bestaat uit los op elkaar gestapelde ijzerzandstenen zonder enig bindmiddel. Hij werd geplaatst om de wijnranken te beschermen tegen de noordenwind en tevens om ongewenste dieren uit het hoger gelegen bos te weren.

De route gaat verder over het plateau, waarna je snel weer een stukje naar beneden wandelt. De volgende stijging komt alweer in zicht, maar deze keer tussen en langs de wijnranken. Voor de wijnranken staat telkens een bord met de naam van de druivensoort op. Momenteel zijn er 6 soorten druiven aanwezig: Chardonnay, Bacchus, Sirius, Chardony, Pinot Gris en Pinot Noir voor de witte wijn. Slechts één enkele druivensoort voor de rode wijn, de Dornfelder. De Sirius vind je terug in een historische wijngaard waar de druiven geteeld worden zoals in de middeleeuwen: geplant aan palen om plant per plant te onderhouden.

Eenmaal boven terug aangekomen, hebben we zicht op het gerestaureerde deel van de Wijnmuur. Dit project dat met veel zorg en eigen middelen werd uitgevoerd, staat op naam van Marc Elsen. Deze man is een rechtstreekse afstammeling van Jean Théodore Wéry, de wijngaardier die vanaf 1817 aan de basis lag van de bouw van de Wijnmuur en tevens verantwoordelijk voor het onderhoud van de 32ha wijngaarden.

Hierna loop je langs fruitboomgaarden en korenvelden en het daarbij behorende prachtige landschap.

Heilig Hart beeld

Na enige tijd, doemt in het bos het Heilig Hart beeld op. Op deze plaats stond vroeger een windmolen waar de boeren van Wezemaal hun graan kwamen malen. Vanuit de molen had men een panoramisch zicht over de hele streek. Dus ten tijde van oorlog, zou dit door de Duitse troepen gebruikt kunnen worden als strategisch punt. Om dit te voorkomen, hebben de Belgische soldaten doelbewust de molen laten uitbranden. Als tegenoffensief hebben de Duitsers heel Wezemaal plat gebrand. Volgens mij toch niet zo’n goede deal?!

Het huidige beeld werd in 1926 ingewijd.










Na het afronden van deze wandeling, kan je bijna niet anders dan neerstrijken op een terras voor een glas Hagelandse wijn. Dit kan perfect in het dorpscentrum waar je de wandeling bent gestart.

Praktisch

Voorzie stevige wandelschoenen die vuil mogen worden

→ Bij deze wandeling komt wat klimwerk kijken. Vandaar dus mijn aanbeveling voor stevige stapschoenen. We hebben deze wandeling gemaakt op een droge dag na een periode van veel regenval. Hierdoor lagen de wandelwegen er modderig bij. Links en rechts kom je ook wel wat plassen tegen waar je niet echt omheen kan. Dus zorg ervoor dat je schoenen ook waterdicht zijn! Niets is zo vervelend als je verder moet met natte sokken.

Parkeren

→ Meestal wordt er aangeraden om te parkeren op het Wezemaalplein in het dorpscentrum.

→ Indien volzet, rij verder naar Kapellekensweg. Hier is er de mogelijkheid om in de berm te parkeren.

→ Je kan ook nog doorrijden tot aan de kruising met de Beninksstraat (grotere weg). Aan de rechterkant zal je een grindparking opmerken, waar je de auto kwijt kan. In het geval je de laatste parkeeroptie hebt genomen, raad ik aan om in te pikken op de wandeling richting knooppunt 63. Volg nog een klein stukje de Beninksstraat in de richting van de kapel. Vrij snel zal je een groot, rood bord infobord zien met meer uitleg over de Wijngaardberg. Hier sla je het weggetje in en ben je op de route.

Bezoektijd

→Deze wandeling is op zijn mooist tijdens de bloeiperiode van de fruitbomen in de maand april. Dan kan je genieten van de bloesems en vormt dit een alternatief voor het drukker bezochte Limburg.

Laat een antwoord achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *